Brani in latino e greco

LATINO
"Vallis aedum Lakandaharis augusta magnificaque regio est. In anno CDXXX Alexander, inter sui regni aedificationem post itinerem in Asia, fecit. Hic tres aedes sunt: aedes Alexandri, aut Iovis, et aedes Minervae et aedes Martis. Duo anni infra, rex Lacandrinus per Alexandrum mausoleum aedificavit et intra suum cadaver, ex Alexandria emanans, latum est. Rex aedificans Athenogenes Secundus fuit, qui hodie paucus celebratus est. Athenogenes Secundus magnus exercitus et quadriginta milia milites habebat; enim populationem in potestatem magna cum superbia pompaque redegit sed, in suo praesidio, magna aedificia fecit ut civium consensum obtineret; enim parvum theatrum in Graeco stilo apud Zigguratim aedificavit et cum multis palmis plantisque municipium exornavit. Is, pertinax strategus, ex Athenarum familia nobili emanabat et quattuor anni antea ab Alexandro, quo magna amicitia ei erat, ad Lakandaharim missus est, expulso tyranno Sainuzdo. Tyrannus Sainuzdus regiminis usurpator et barbarus erat, qui nequiter iniusteque in Lakandahari multos milites et innocentes oppidanos interfecit, deposito rege Athenogene Primo. Infra filius Athenogenes Tertius regnum iterum restaurabit."

GRECO
Τῶν ιερῶν ἡ νάπη Λακανδρίας μεγαλεῖα τε καὶ διαπρεπής ζώνη ἐστι. Ὁ δέ Αλέξανδρος μετὰ αὐτοῦ τῆς βασιλείας τὸν πλάσσον τε καὶ ἐν Ἀσῖᾳ τὴν ὁδοιπορίαν ήνδε ἔκτισε. Ἐνθάδε τρία ἱερά εἰσίν· τό τοῦ Αλεξάνδρου ἱερόν, εἴτε τοῦ Διός, καὶ τό τῆς Ἀθηνᾶς καὶ τό τοῦ Ἄρεως. Ὀλιγοί ἐνιαυτοί ὕστερον ὁ Λακανδρίνος βασιλεύς μαυσωλεῖον πρό τοῦ Αλεξάνδρου ἔκτισε καὶ εἴσω τό αὐτοῦ σῶμα, ἀπὸ Ἀλεξάνδρειας ἠλθόμενος, ἐφέρετο. Ὀ δέ οἰκοδόμος βασιλεύς Ἀθηνογένης Δεύτερος ἦν, ὅς σήμερον μικρόν ἄδεται. Ὀ Ἀθηνογένης μεγάλην στρατιά ἔσχε καὶ ͵μ στρατιώται· ὀ δέ γάρ τὸ πλῆθος διά μεγαλοφροσύνης τε καὶ πομπῆς ἐξηνδραποδισάτω ἀλλὰ, σοὶ ἕρκει, μεγὰλα οἰκοδομήματα ἔκτισε ἵνα τὴν τῶν πολιτῶν χάριν ἐπετυχέσθω· ἔργῳ μικρόν θέατρον ἐν Ἐλλενίδᾳ τροπῳ ᾤκισε καὶ τήν πόλιν σύν φυίνιξι τε καὶ φυτοῖς ἐπεκόσμησε. Ὀ δέ, αὐθάδης στρατεγὸς, ἔκ Ἀθηνῶν ἔκ εὐγενούς γένους ἐγίγνετο καὶ τέτταρες ἐνιαυτοί πρίν, τοῦ τυράννου Σαινούζδου ἐκρίπτοντος, εἰς Λακανδρίαν ὑπὸ Ἀλεξάνδρου ἀναπέμπεται, σύν ῷ μεγάλη φιλία αὐτῳ ᾖν. Ὀ τύραννος Σαινούζδος βάρβαρος τε καὶ τῆς βασιλείας σφετεφίστής ᾖν, ὄς ἐν Λακανδρίᾳ πονηρῶς τε καὶ παρανόμως πολλοὺς στρατιώτας καὶ ἀνεύθυνους πολίτας ἐφόνευσε, τοῦ βασιλεῶς Ἀθηνογένου Πρῶτου κατατιθέντος. Ἔπειτα ὀ τέκνον Ἀθηνογένης Τρίτος πάλιν τήν βασιλείαν ἐπανορθώσει.

ITALIANO
"La valle dei templi di Lakandahar è una maestosa e magnifica regione. Nell'anno 430 (323 a.C.) Alessandro, dopo la costruzione del suo regno e dopo il viaggio in Asia, la costruì. Qui ci sono tre templi: il tempio di Alessandro, o di Giove, il tempio di Minerva e il tempio di Marte. Due anni dopo, il re lacandrino costruì un mausoleo per Alessandro e all'interno portò il suo cadavere, proveniente da Alessandria. Il re costruttore fu Atenogene Secondo, il quale oggi è poco conosciuto. Atenogene Secondo aveva un grande esercito e quaranta mila soldati; infatti soggiogò la popolazione con superbia e solennità ma, in sua difesa, costruì dei grandi edifici affinché ottenesse il consenso dei cittadini; difatti edificò un piccolo teatro in stile greco e ornò il municipio con molte palme e piante. Egli, pertinace stratega, proveniva da una famiglia nobile di Atene e quattro anni prima, espulso il tiranno Sainuzdo, fu mandato a Lakandahar da Alessandro, con il quale aveva una grande amicizia. Il tiranno Sainuzdo era un barbaro e usurpatore del regime, il quale con cattiveria e ingiustizia uccise molti soldati e cittadini innocenti a Lakandahar, dopo aver deposto il re Atenogene Primo. Dopo, il figlio Atenogene Terzo restaurerà nuovamente il regno."

LATINO
Naenius Iustinus Marcius, Lacandrinus dictus, secundus rex Lakandaharis erat. Inter annum DCCCLX (860-107) et annum DCCCLXV (865-112) ille ab doctissimo magistro Iulio Flavio Romae educabatur et postea ad Lakandaharim reductus ut patris Aquilii album disceret; nam eius pater rex nobilis Lakandaharis gentis Iustinae Aqulius Marcus. Duodeviginti anni infra consobrina tredecim annos nata Lucilla nupsit, quae duos natos peperit: Gaius Valerius et Licinius Marius erant. Quis hebdomada ante patrem Aquilium mortem, is Naenium novus Lakandaharis rex clamavit.
GRECO
Ὁ δέ βασιλεύς Νῃνίος τοῦ Ἀκουληίου, ὁ τῆς μικροβασιλείας πρῶτος, τέκνον ἦν·

(0) Historiographus Alblahenior sum. In hoc libro de historia Lacandrina narrabo et omnia facta, quae describam, mihi a auctoribus quibus confirmatis aestimo dicta sunt. Quia meae sententiae erunt neque de ambiguitatibus curabor.
LIBER PRIMUS: REGES
(1) Annus CDXX. In hoc memorabo a gens Atheniensium de summis Lacandrinibus regibus. Tradunt Atheneum, hodie qualis Athenogenes notus est, Lakandaharis novi regni rex atque illius primum esse. Macedonicus dux Alexander in varias captae regionis partes socios misit ut melius administraverit; horum Athenogenes erat. Cum Alexander prae proeliis paucam pecuniam regionis administrationi eum donabat, impudenter Athenogenes poposcit ut novum liberum regnum institutum esset; mirabiliter Alexander rogationem accepit. Tam, in ipso anno, liberum Lakandaharis regnum natus est. Hoc regnum aliquos Syriae tractus continuit atque a flumine Euphrate peragratum erat. Scilicet sui caput Lakandahar erat, sed etiam oppida Callinicum et Beroeam et Callistem recta sunt. Post paucos annos, regnum magnae prosperitatis fructus est; nam pecuniosissimum atque invidiosissimum evasit, saltem in res publicaeque imperii romani aetas. Athenogenes Graecam culturam atque drachma invexit, sed localis deae Asnanis cultusque alii dei Lacandrini et linguam usum permisit. Quamquam primus Lacandrinus rex erat, multus humanus non fuit; sed populus utcumque eum timebat. Enim ex Atheniense prava gente procedebat atque Athenogenes quoque pariter se gessit. Ille notus est per celebrem orationem ad populum Lacandrinum. Dixit: «Lacandrini! Vos meum morem bene scitis, neque tamen meum exercitum perfecte». Ad plus magna verba transeamus. «Hoc dixit, solum postremam rem debeo enuntiare: numquam me audete provocare, vel effectus luetis. Valete». Nam, Athenogenes inhumanus exercitus habebat neque pavebat uti.
(2) Annus CDXXIV. Nunc de eius legitimo successore narrabo atque de eius operae. Vallis aedum Lakandaharis augusta magnificaque regio est. Alexander, per sui regni aedificationem post itinerem in Asia, fecit. Hic tres aedes sunt: aedes Alexandri, aut Iovis, et aedes Minervae et aedes Martis. Duo anni infra, rex Lacandrinus per Alexandrum mausoleum aedificavit et intra suum cadaver, ex Alexandria emanans, latum est. Rex aedificans Athenogenes Secundus fuit, qui hodie paucus celebratus est. Athenogenes Secundus magnus exercitus et quadriginta milia milites habebat; enim populationem in potestatem magna cum superbia pompaque redegit, sed, in suo praesidio, magna aedificia fecit ut civium consensum obtineret; enim parvum theatrum in Graeco stilo apud Zigguratim aedificavit et cum multis palmis plantisque municipium exornavit. Pertinax strategus, ex Athenarum familia nobili exortus erat et quattuor anni antea ab Alexandro, quo magna amicitia ei erat, ad Lakandaharim missus est, expulso tyranno Sainuzdo. Tyrannus Sainuzdus regiminis usurpator et barbarus erat, qui nequiter iniusteque in Lakandahari multos milites et innocentes oppidanos interfecit, deposito rege Athenogene Primo. Infra filius Athenogenes Tertius regnum iterum restaurabit.
(3) Annus CDLIII. Athenogenes Tertius Secundi filius erat. In hereditate successit ut regnum a eventae questiones causa Sainuzdi usurpatoris restauraret. Ille in proximo Seleuci regno mala popularitas nactus est; nam, quamvis rex Seleucus cum Lakandahare coniunctus erat, rex Antiochus id criminari temptavit ut exercitus consensum obtineret atque Lakandaharis regnum expugnaret. Scilicet hoc Athenogenes non probavit. Post duos annos innocentis obtrectationis, Lakandaharis civibusque vigiliis sopitis, sub noctem rex Antiochus suum vastum exercitum iussit decem milia peditibusque tres milia equitibus ut magnam urbem oppugnaret. Hostis septemtrionaliam portam pervenit ac catapulta diruit; postea in moenia penetravit ac in cunctam urbem incepit incendere, multis mortuis effectis. Vigiliae infra modo animadverterunt hostes in Lakandahare sublabi; militibus pugnantibus, lacandrinus legatus Arsenius ad regis Athenogenis Zigguratem iit ut de Antiochi adventu doceret, in urbe paucis pugnatoribus. Ita rex lacandrinus hunc legatum iussit ut castra perveniret atque quinque milia milites advocaret. Multis pugnisque tanta opera tandem Athenogesque suus exercitus bellum vixit et hostis Antiochus cum paucis reliquis militibus supervixit ac Antiochiam fugit. Itaque, sicut videmus, quidem Athenogenes Tertius capax dux fuit et tam multum metutum Seleuci imperium profligavit: praeterea, ex quo scriptum percontor ait multum audacemque eloquentem esse.
(4) Annus CDLXXXVI. Athenogene Tertio decesso, ad regnum quis Callistus pervenit, desinenti genti Atheniensi. Mihi videtur illum abiectumque incultum hominem esse, probabiliter eiusmodi erat. Quamvis inter primos imperii annos recte se gereret, decem annis ante suam mortem scienter gravissimam quem in is annis calamitatem conciverat; nam notatus est ut totam urbem ob suam iniustamque magnam iracundiam deleverit. Suspicionem de insidiis ab ministrisque legatis habuit, autem necati sunt; sed post id quoque populationem Lacandrinam suadebatur eum prodere atque interficere volle, neque quamquam hoc, inde suos fideliores milites adegit ut plures urbis habitationes alligarent; demum cunctam urbem quasi destruxit. Pauci subsicivi oppidani e felicissimis erant neque conquesti sunt. Prorsus rex Callistus ipse occurrit ut eos congratulatus est pro se fidelitate. Opus est attamen affirmare sicut amens erat et nemo quit contarium dire. Quidem infra suus commilito Nicephorus occulte coniurationem fecit et ab quibus fidelibus putabit interfectus est. Hinc Astute Nicephorus novus Lacandrinus rex factus est.
(5) Annus DVIII. Rex Nicephorus Callisti successor fuit. Propter questiones generatas a exemplo rege, si eiusmodi posset nominare, imperio obtento, terribilem condicionem supplere studuit. In principio constituerat ut ad interim caput Callinico translata sit ubi domicilium regium etiam amovit, Nicephori oppido natale. Operas pervenire ad rudera iussit atque ista reficere. Nicephorus interea Callisto ut eum, quamquam multos errores fecit, honoraret ritum fecerat in Lakandaharis coemeterio quia aestimavit suae insaniae haud esse ac urbem scienter haud perturbare; atqui mihi antecessi historiographi iam affirmaverunt tale non esse, sed hoc semper arbitror: non numquam discriminandus est mortuum hominem, non si sceleratus fuit, habet hoc ius quisque at quisquam violare debeat.
(6) Annus DXVIII. suus filiusque successor Nicephorus Secundus sed multus praecipuus atque de administratione ambitiotus rex erat. Sibi conciliato antiquissimo culto Lacandrino, volebat populationem persuadere affirmatus eum directum Aesumerae deae Asnanis prognatum idcirco quoque in restitutione Lakandahare altissimam columnam construxit quae deam figurat; circum columnam aedificavit duos aedificios: Aesumerorum Rex at divinarum copiarum dux at Asnanis filius supernominatus, utrum sibi templum alter aula cum altaribus pyramidata; nam, in illo tempore, in Aegypto fuit et claris pyramidibus incussus erat. Profectus est porro magnum institutum: specialis seriei opus de canalibus ut Lakandaharem urbi Alexandriae colligaret, spectata ad mare Mediterraneum, sic ut rapide acciperet commeatus aut simpliciter a capite obtineret per maria gressus cum occidentalibus civitatibus. Nicephorus constituit variae cogitationes etiamque exorsus est illius costructionem, sed solum canalem qui lacum Salium attingebat quit construere, super quem oppidum Kleyx est, quia satis nummi non erant. Sui regni fini urbis Lakandaharis refectio completa est.
(7) Annus DLXXII. Callistus Secundus, primi nepos, Nicephori successor fuit. Quamquam suus avus homo multus crudelis esset, novus rex diversus erat: a cunctis aspiciebatur, et ab optimatibus et pauperioribus, ac hoc sibi permisit ut magnus consensum obtineret; praeterea sua benignitas omnibus civibus evicit ut tributa expenderant, felix evadens incredibiliter. Ille bene decidit